Çek Cumhuriyeti’nde Uyuşturucu Yasaları
Prag’da uygulamada olan liberal yasalar ve liberal politikalar şehrin esrar tüketimine ılımlı yaklaşan bir şehir olarak ün salmasına neden olmuştur ve yaklaşık yarım milyon marihuana kullanıcısına otoriteler tarafından göz yumulduğu ve herkes tarafından da tolerans gösterildiği hesaplanmaktadır. Ancak bir gece kulübünde esrar içmeyi denemeyin! Çek Cumhuriyeti’nde uyuşturucu bulundurmak yasadışıdır ve 1 Ocak 2010’da hükümet kabahat ve suç limitlerini belirlemiştir.
Yasalarda geçen bu miktarlar nelerdir?
Diğer kaynaklardan alınan bilgilere göre, şu miktarlarda uyuşturucu bulundurmak kabahat olarak değerlendirilir: (daha net bir şekilde ifade etmek gerekirse, eğer bu listede belirtilenden daha az miktarda uyuşturucu bulundurursanız bu yine de yas dışıdır, ancak ceza gerektiren bir suç değildir; bu şekilde sadece yasaları ihlal etmiş olursunuz).
Çek Cumhuriyeti’nde ‘yasal olarak’ bulundurabilecekleriniz
Beş kendir otu veya 15 gram marihuana, 40 parça mantar, 5 gram haşhaş, beş LCD kağıtları veya LSD içeren diğer materyaller, 1.5 gram eroin, 1 gram kokain ve 2 gram metamfetamin.
Bu limitler kesinlikle belirtilen maddelerin serbest bırakıldığı anlamına gelmemektedir. Yukarıda belirtilen miktarlara kadar bu maddeleri bulundurmak kabahat olarak değerlendirilir ve 15,000 CZK’ya kadar para cezası verilmektedir. Ancak, bu bir kabahat olduğundan üzerinde bu miktarlarda uyuşturucu madde bulunduran ve ceza alan bir kişinin sicilinde bu ceza görülmez.
Uygulamanın ne kadar liberal olduğu ise polisin yaklaşımına bağlıdır. Genel olarak Çek Cumhuriyeti marihuana söz konusu olduğunda oldukça liberaldir. Kişisel gözlemler ve eldeki kanıtlar ülkedeki marihuana kullanımının diğer Avrupa ülkelerine göre çok daha açık olduğunu göstermektedir. Ancak, uyuşturucu maddelerin ceza gerektirecek suç sınırlarının üzerinde taşınması iki yıla kadar hapis cezasının alınmasına neden olabilir.
Önleyici Tedbirler
Birçok kişinin görüşüne göre, uyuşturucu kullanımına izin veren yasaların avantajı, uyuşturucu maddeleri zaten koruyanlara yönelik olan yeterli ikincil ve üçüncül koruma tedbirleridir. Çek Cumhuriyeti genelinde bu hizmetleri sunan geniş bir ağ bulunmaktadır: Bunların çoğunluğu hükümet dışı kuruluşlar tarafından sunulan ayakta hasta danışmanlık ve tedavi hizmetleri, evde müteakip bakım hizmetleri, değişim programları, sokak çalışmaları gibi hizmetleri içerir. Kuruluşlarda konuşulan diller değişiklik göstermekle birlikte, dil genellikle İngilizcedir. Bu organizasyonlardan birisi çeşitli programlar, rehberlik, iğne değişim programı, gıda maddeleri, HIV ve hepatit testleri, değişim programları, Subutex formunda metadon yönetimi, ileri bakım merkezi, aile merkezi ve sokak çalışmaları programı gibi hizmetler sunan Drop In Prague (www.dropin.cz) adlı kuruluştur.
Mahkemeler Tarafından Yeni Kabul Edilen “Azdan Daha Çok Miktarda Uyuşturucu” nedir? (Nisan 2014)
Peki, azdan daha çok miktarda uyuşturucu ne demek? Anayasa Mahkemesi bu soruyu Çarşamba günü yanıtladı ve tek ağızdan adli makamların ve polisin dikkate alması gereken tam rakamları açıkladı. Şu andaki uygulamanın tersine, hâkimler marihuana ve metamfetamin için daha katı limitler belirledi. Bu düzenlemenin nedeni olarak ise artan kullanıcı sayısını ve toplu üretimdeki artışı gösterdiler.
Rakamlar hükümet tarafından çıkartılan yönetmeliklerle kısa bir süre önce güncellendi, ancak yapılan bu düzenlemeler Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. Anayasa Mahkemesi basın sözcüsü Petr Knötig bu rakamların sadece birer göstergeden ibaret olduğuna işaret ederek, her koşulun dikkate alınması gerektiğini belirtti.
Suç Biriminde görev yapan hâkimler bu konuda, “‘azdan daha çok miktarda’ genellikle insan yaşamına ve sağlığına olumsuz etkide bulunacak ve normal bir tüketici tarafından kullanılan dozu aşan narkotik veya pskitropik maddeler veya zehir olarak kabul edilmektedir. Sonuç olarak […] aynı zamanda söz konusu kişinin maddeyi ilk kez mi kullandığı veya kullanıcının ileri düzeyde bağımlı mı olduğu ve kullanıcıların sağlıklarını etkileyen diğer faktörler de dikkate alınmalıdır,” şeklinde bir açıklamada bulunmuşlardır.
Ekim Alanlarındaki Artış Endişe Verici
Örneğin, metamfetamin için Anayasa Mahkemesi tarafından oy birliği ile belirlenen tanıma göre ‘azdan çok miktar’ 1,5 gram uyuşturucuya denk gelmektedir ve eroin için de bu miktar aynıdır. Kokain için bu miktar bir gramdan daha fazla olarak belirlenmiştir. Marihuana için bu miktar hakimler tarafından kuru ağırlıkta 10 gram olarak belirlenmiştir.
Bu hükümet tarafından yapılan daha önceki düzenlemeden çok daha katı bir standarttır. Çocuk yaşta uyuşturucu kullanımı ve büyük ekim alanlarının sayısı artmaktadır.
Hakimler bu konuda “İlk olarak Vietnam kökenli azınlık bu suça bulaşmıştı. 2007’den bu yana tespit edilen ekim alanlarının sayısındaki ve üretilen marihuananın kalitesindeki artış endişe vericidir,” şeklinde yazılı açıklama yapmışlardır.
“Azdan daha çok miktarda” ifadesi Ceza Kanununda birçok maddede geçmektedir. Çeşitli uyuşturucu maddeleri kullanan kişilerin cezalandırılması, bu ifadenin yorumlanmasına bağlıdır.
