Yapmanız & Yapmamanız Gerekenler

Çeklerin Kaba Bulduğu Ziyaretçi Davranışları

• Evde ayakkabı giymek. Bir Çek evinde terliklerin olmazsa olmazdır!
• Büyük bir sırt çantasına sahip olmak. Toplu taşıma araçlarında çantanız için en iyi yer hangisidir? Kesinlikle sırtınız değil..
• Yolcuların çıkmasına izin verilmemesi. Diğer yolcuların inmesine izin vermek için daima dışarıya çıkın.
• Koltuk hiyerarşisine bağlı kalmamak. Özellikle toplu taşıma araçlarında, yaşlılar ve hamile kişilere yerinizi verin.
• Kaldırım alanını işgal etmeyin. Dar bir sokakta yavaş yavaş, yan yana yürümeyin.
• Yüksek sesle konuşmak. Endişe duyduğunuzda bağırmayın!
• Çekya’nın “Doğu Avrupa” veya “Çekoslovakya” olarak adlandırılması. Halen zihinlerde Demir Perde günlerinin izleri devam etmektedir..
• “Afiyet olsun” demeyi unutmak. Ya da herkesin yemeği gelmeden yemeğe başlamak..
• Çatal bıçak kullanımını gözardı etmek. Et kestikten sonra el değiştirmek barbarlık olarak kabul edilir.
• Dil öğrenmemek. Herkesin İngilizce konuşmasını beklemeyin.
• Ülkeyi eleştirmek. Çekler açıkça kendilerini eleştirebilir, ancak siz bu duruma katılmayın!
• “Konuk” statüsünde olduğunuzu unutmayın. Yabancılar gibi, gurbetçiler adapte olmakla sorumludur..
• Bir restorandan ayrılırken herkese güle güle deyin.

Yapmamanız Gereken Şeyler

Genel

• Kesinlikle herhangi bir sosyal ortamda veya iş ortamında kültürünüzün diğerlerinden üstün olduğunu sanmayın! Birçok kişi sonradan pişman olacakları (ancak aslında kolayca engellenebilecek) hatayı yapmaktadır. Çek iş bağlantılarınıza veya Çek arkadaşlarınıza kendi felsefenizi veya kültürel birikiminizi dayatmayın. Bunu yerine, alçakgönüllü olmayı deneyin, ancak çok da çekingen olmayın veya karşınızdakini fazla memnun etmeye de çalışmayın.

İşaret parmağı ile işaret etmek kaba bir davranış olarak kabul edilir.

Başkalarının Evinde

• Politika veya iş hakkında fazla konuşmayın. Sosyal ortamlarda genellikle sosyal konular konuşulur ve Çek Cumhuriyeti’nde iş ile ev birbirinden tamamen ayrılmıştır.

• Arkanızda dağınıklık bırakmayın. Çek Cumhuriyeti’ndeki evler genellikle oldukça küçüktür ve temiz tutulurlar, bundan dolayı yer herhangi bir şey dökmeyin veya duvara yaslanmayın, zira giysileriniz çoğu evdeki boya üzerinde iz bırakabilir.

Restoran veya Pub’da

• Fazla seçici olmayın. Özel isteklerle pek karşılaşılmaz, örneğin bir yemeğin vejetaryen versiyonunu istemeyin.

Yapmanız Gereken Şeyler

Genel

• Mütevazı olun. Çekler insanların alçakgönüllülüğüne ve mütevazılığına değer verirler. Saldırganlık, gösteriş ve kendini beğenmişlik sevilmez. Kabul gören davranış kalıplarına dikkat edin ve bunları mümkün olduğunca taklit etmeye çalışın.

• Mümkün olduğunca Çek kültürünü ve dilini öğrenmeye çalışın. Çeklerin gözünde, konumunuz kültürlerine gösterdiğiniz ilgiye göre büyük değişiklik gösterebilmektedir.

• Çek mizahını ve esprilerini anlamaya çalışın. Çekler hemen her durumda bir espri yapabilir ve bu bazen biraz ağırınıza gidebilir. Ancak çok duygusal olmayın ve bu şakalara aşırı tepki vermeyin.

• Çek meslektaşlarınızın isim günlerini ve doğum günlerini asla unutmayın. Bunların her ikisine de büyük önem verilir. Ayrıca, Çeklerin formalitelerini de tanıyın. Bu iki yıldönümü bu kişilere bir hediye veya bir kart alabileceğiniz durumlardır. En azından onlarla bir içki içebilir ve kendilerine bol şans, mutluluk ve sağlık dileyebilirsiniz.

Ticaret veya İş İlişkileri

• Kartvizitlerinizi her zaman hazır bulundurun. Çek meslektaşlarınız da karşılık olarak size kendi kartlarını vereceklerdir.

• İş görüşmelerinde nazik bir tutum sergileyin. Selamlaşmayla başlayın ve iyi dileklerle ayrılın. Bu adetlere herkes uyar.

Başkalarının Evinde

• Eve girmeden önce ayakkabılarınızı çıkartmayı unutmayın ve size verilecek olan terlikleri giyin (dolayısıyla, delik olmayan çoraplar giymeniz gerektiğini de unutmayın!).

• Ailenizin veya evinizin birkaç fotoğrafını yanınızda götürebilirsiniz. Bu normal bir sosyal davranıştır ve ev sahibi de kendi fotoğraflarını size göstereceğinden, bu güzel bir karşılık olacaktır.

Bir Konser Salonunda veya Tiyatroda

• Doğru giysiler seçin. Bu her zaman ceket ve kravat giymenizi gerektirmez (her ne kadar birçok kişi böyle giyinse de), ancak eşofman veya kot pantolon pek hoş karşılanmaz, hatta insanlar bunu saygısızlık olarak da algılayabilirler.

Restoran veya Pub’da

• İçeri girdiğinizde birisi tarafından karşılanmazsanız (genellikle kalburüstü mekânlarda kapıda karşılanırsınız) kendinize oturacak bir yer bulun.

• Hesabı öderken, garsona (faturanızı verirken) kendisine ne kadar bahşiş vermeyi düşündüğünüzü belirtin. Masaya bahşiş bırakmayın.