Önemli Çek Gelenekleri
Dünya standartlarındaki opera, bale ve klasik müzik yapımları, harika güzellikleri, tarihi mekânları ve çok uygun olan bilet fiyatları ile Prag’ın dünyanın gerçek kültür merkezlerinden biri olması hiçte şaşırtıcı değildir. Bu nedenle bir gösteri bile izlemeden Çek başkentinden ayrılırsanız çok ayıp edersiniz.
Klasik Müzik
Prag’ın müzikal geçmişi çok zengin ve çeşitlidir. Şehir hem Antonin Dvořák ya da Bedřich Smetana gibi tarihin en büyük bestecilerinin eserleriyle tanınmış hem de Wolfgang Amadeus Mozart gibi yurtdışından gelen büyük bestekârları kendisine çekmiştir. (Don Giovanni’nin prömiyeri 1787 yılında burada yapılmıştır). Bugün her köşe başında Beethoven, Chopin ve Haydnsokak’ın yanı sıra Josef Suk, Bohuslav Martinů ve Leoš Janáček gibi çağdaş Çek bestecilerinin ünlü parçalarını çalan sokak müzisyenleriyle adeta klasik müziğe doyacaksınız. Fakat daha kaliteli performansları dinlemek isterseniz çok sayıdaki tarihi konser mekânlarından birisinde ücretli olarak bir virtüöz performansını dinleyebiliriniz. Gidip görülebileceğiniz gruplardan bazıları burada…
Çek Filarmoni Orkestrası
Bu orkestranın ilk performansını 1896 yılında Antonín Dvořák yönetmiştir ve o zamandan bu yana çok sayıda ünlü orkestra şefine sahip olan grup, Gustav Mahler’den Leonard Bernstein’e kadar birçok konuk orkestra şefi tarafından da yönetilmiştir. Rudolfinum’da olan Çek Filarmoni Orkestrası’nın gösterileri her zaman çok üstün bir kalitededir. Adres: Rudolfinum, Nám. Jana Palacha, Staré Město www.czechphilharmonic.cz.
Çek Ulusal Senfoni Orkestrası
Çek Filarmoni Orkestrası’ndan sonra ikinci sıradadır – bu grup tam kapsamlı bir orkestradır – genellikle performanslarını Rudolfinum’da sergiler – konuk şeflerin performanslarını göstermek için Avrupa’nın en iyi orkestra şeflerinden bazılarını düzenli olarak misafir eder.
CNSO (Çek Ulusal Senfoni Orkestrası)
aynı zamanda uluslararası film müziği çalışmaları ile de ünlüdür. www.cnso.cz
Collegium Marianum
Şehirde en saygın topluluklarından biri olan Collegium Marianum geleneksel Barok müzik için en iyi seçim olabilir. Arşivlerdeki nadir duyulan çalışmalara yeniden hayat veren ve bunu dönemin müzik aletleri ile gerçekleştiren grup, performanslarını genellikle tarihi ya da coğrafik bir tema etrafında düzenliyor. Adres: Melantrichova 971/19, Staré Město, www.collegiummarianum.cz.
Nostitz Dörtlüsü
Bu sanatın 18.yüzyıldaki ünlü hamisinin adını alan bu genç topluluk birkaç tane prestij ödülü de kazanmıştır. Grup, özellikle Prag’ın en güzel kiliselerinin bazılarında Mozart ve Dvořák’ın eserlerini konu alan mükemmel bir performans sergiliyor www.nostitzquartet.com.
Prag Oda Orkestrası
Genellikle bir orkestra şefi olmadan (her zaman değil) sergiledikleri performanslarıyla ünlenen bu topluluk, klasiklerden 20.yüzyılın bestecilerinin eserlerine kadar çok kapsamlı bir performans sergiler. Ama dikkatli olun… Harika bir zaman geçirmek için öncelikle bir konseri yakalamanız gerekir çünkü grup yılda sadece dört performans sergilemektedir www.pko.cz.
Prag Filarmoni Orkestrası
1994 yılında kurulan bu seçkin orkestra birçok yönden Çek Filarmoni Orkestrası’nın genç kardeşi gibidir. Müzisyenlerinin yaş ortalamasının 34 olduğu orkestra, hala genç bir şefin (Jakub Hrůša) yönetiminde enerjik ve coşkulu bir performansın yanında nadiren klasik müzik performansı da sunar. Performanslarını Saints Simon ve Jude Kilisesi’nde görebilirsiniz. www.pkf.cz
Prag Senfoni Orkestrası
Halk arasında kısaca FOK (Film-Opera-Konser) olarak bilinen bu grup hemen hemen bütün Çek ve Slovak filmlerinin müziklerini sağlamaktadır ve kentin başlıca opera gösterilerinin vazgeçilmezidir. Şimdilerde, ülkeyi dolaşarak (Ve hatta daha uzakları) özgün bestelerin yanı sıra Beethoven ve Bruckner’in en sevilen bestelerini de çalıyorlar. Grup, provalarını izlemek isteyenlere bilet satmasıyla da ünlüdür. Adres: Obecní dům, Nám. Republiky S, Staré Město 8. www.fok.cz
Agon Orkestrası
Genel eğilimin aksine, John Cage’den Frank Zappa’ya kadar çağdaş müzik alanında uzmanlaştıklarından klasiklerden mümkün olduğunca uzak durmaktadır. Genellikle Archa Tiyatro’da performanslarını sergileyen grup, Prag’daki diğer mekânlarda da görünmektedir – Národní Divadlo dâhil. www.petrkofron.com
Stamic Dörtlüsü
Grup ismini, ünlü besteci J. V. Stamic ile aynı kasabada doğmuş olan dörtlünün iki üyesinden alır fakat grup, Stamic’ten çok Britten ve Bartok’tan çalmaktadır. Tam bir orkestra istemiyorsanız bu dörtlü çok cazip bir seçenektir. www.stamicquartet.cz
Wihan Dörtlüsü
Stamic ve tarihteki diğer birçok dörtlünün aksine grup adını bir besteciden değil bir müzisyenden almıştır. Daha açıkçası Dvořák ile arkadaş olan bir çellistten(Hanuš Wihan). Grubun adı biraz kafa karıştırıcı olsa da başarıları hiçte öyle değildir – eğer konserlerinden birine katılırsanız niçin bu kadar çok ödül kazandıklarını ve dünya çapında popüler olduklarını hemen göreceksiniz. www.wihanquartet.com
Kilise Konserleri
Prag gezinizi farklı bir klasik müzik konseriyle süslemenin hayalini kuruyorsanız, hemen en yakındaki kiliseye gidin. Dünyanın en fazla ateist nüfusuna sahip olmaları nedeniyle çoğu şehirdeki kilise farklı amaçlar için kullanılmaktadır ve nedenle kiliseler en önemli klasik müzik mekânlarından biri haline gelmiştir… Buralar klasik müzik için gerçekten ideal mekânlardır – tasarımı ve atmosferik ayarları çok detaylı bir şekilde tasarlanmış olan mükemmel akustik özelliklere sahiptir. Sadece küçük bir uyarı: pek çok kilisede ısıtma sistemi yoktur bu nedenle uygun giyinin.
Konser listelerini www.pis.cz adresinden bulabilir ve bireysel kiliselerin dışındaki programları görebilirsiniz, karar verebilmenize yardımcı olabilmek için Prag’daki en kaliteli klasik konser kiliselerinden bazıları şunlardır:
Barokní knihovní sál (Barok Kütüphane Salonu)
18. yüzyıldan kalma duvar resimleri ve renkli sıvasıyla bu manastırın kütüphane salonu en harika yerlerden birisidir – her nedense, Prag’daki en az kullanılan konser salonudur. Collegium Marianum grubunun (yukarıya bakın) düzenli performans sergilediği mekânda her zaman yüksek kaliteyi bulabilirsiniz. Adres: Melantrichova 971/19, Staré Město, www.collegiummarianum.cz.
Bazilika sv. Jakuba (St. James Bazilikası)
Org konserleri için harika bir mekân olarak bilinir, buradaki org 1709’da inşa edilmiştir ve orjinal ses yapısını günümüze kadar korumuştur. Adres: Malá Štupartská 6, Staré Město. www.auditeorganum.cz
Bazilika sv. Jiří (St. George Bazilikası)
Sadece biraz küçüktür, fakat 11. yüzyıla ait bu güzel bazilika (Prag Kalesi’ndedir ve erken dönem prenslerinin mezarlarına ev sahipliği yapar) Mozart ve Verdi’nin en sevilen eserlerini çalan küçük grupları görebileceğiniz en iyi mekândır. Adres: Nám. U sv. Jiří, Pražský Hrad. www.kulturanahrade.cz
Chrám sv. Mikuláše (St. Nicholas Kilisesi, Eski Şehir)
Prag’ın en ilginç Barok tarzı kiliselerinden birisidir (içindeki şamdan Çar’ın tacının şekli esas alınarak tasarlanmıştır), yerel gruplar ve konser için gelen misafir orkestralarla yaz akşamlarını daha ilginç hale getiren bir mekândır. Dikkat edin: kalite ve fiyatlar değişiklik gösterebilir. Adres: Staroměstské nám., Staré Město. www.svmikulas.cz.
Kostel sv. Mikuláše (St. Nicholas Kilisesi, Küçük Şehir)
“Diğer” St.Nicholas kilisesi, Dientzenhofer ailesinin üç kuşağınca oluşturulmuştur. Mozart’ın en favori yerlerinden birisidir ve edenle burada bütün yıl boyunca maestro müziği çalan yerel grupları bulabilirsiniz. Adres: Malostranské nám., Malá Strana. www.psalterium.cz.
Kostel sv. Simone a Judy (St. Simon ve St. Jude Kilisesi)
Yahudi Mahallesi’nde bulunan bu kilise aslında kapatılmıştır fakat bu durum koridorlarının sonsuza kadar titretilmeyeceği anlamına gelmez! Restore edilmiş orgu ve mükemmel akustiğiyle, Prag Senfoni Orkestrası, oda konserleri ve resitaller için düzenli olarak burayı kullanmaktadır aynı zamanda da Prag’ın en büyük müzik festivallerinin çoğu içinde en önemli yerlerdendir. Adres: Dušní ulice, Josefov. www.fok.cz
Opera ve Bale
Opera, Prag’da oldukça eski ve zengin bir geçmişe sahiptir ve bu nedenle neredeyse her gece en kaliteli eserleri bulabilirsiniz. Eserler genelde kendi orjinal dillerinde söyleniyor fakat Çek operaları (Dvořák’s Rusalka gibi) İngilizce altyazılı olarak sunulurken, İtalyanca ve diğer dillerdeki operalar Çekçe ve İngilizce altyazılı olarak sunuluyor. Prag’daki üç büyük opera salonu hakkında daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz…
Národní Divadlo (Ulusal Tiyatro)
İki ayrı tiyatrodan oluşmuştur ve büyük rakiplerine göre daha fazla bütçeye sahip olması nedeniyle düzenli ve çok kaliteli uluslararası opera eserlerine sahiptir. Ağırlıklı olarak Janaček, Dvořák ve Smetana’nın yazdığı Çek operalarını göstermesinin yanı sıra uluslararası bestecilerin en değerli eserlerini ve bale çalışmalarını da bulabilirsiniz. Adres: Národní 2, Nové Město www.narodni-divadlo.cz
Stavovské Divadlo (Estates Tiyatrosu)
Kısmen Ulusal Tiyatro’ya (yukarıda) ait olmasına rağmen operalara çalışmalarında kendilerine özgü bir stilleri vardır. Mozart’ın ünlü eseri Don Giovanni’nin prömiyeri 1787’de ve yine ona ait olan La Clemenza di Tito’nun ise 1791’de burada yapılmıştır. Avusturyalı dehanın eserlerini burada bulmanız çok muhtemeldir – ancak diğer kaiteli yapımları da gözden kaçırmayın! Adres: Železná 540/11, Staré Město. www.narodni-divadlo.cz
Statní opera Praha (Prag Devlet Operası)
Bu üç büyük mekân içinde en etkileyici ve sıra dışı olanı Devlet Operası’dır, geleneksel opera eserleriyle ile modern eserlerin bir karışımını sunmaktadır. Aynı zamanda operanın kendi bale şirketi de vardır. Adres: Wilsonova 4, Nové Město. www.narodni-divadlo.cz
Diğer Etkinlikler
Listelenen mekânların çoğunda normal tiyatro oyunları da gösterilir ayrıca şehirde West End gösterilerinin ve küçük bağımsız drama yapımlarını görebileceğiniz çok sayıda mekân bulunmaktadır. Bununla birlikte, klasik müzik, opera ve balenin dışında Prag, Siyah Işık Tiyatrosu’yla da ünlenmiştir.
Özgün bir Çek sanat biçimi olan Siyah Işık Tiyatrosu, tamamen karartılmış bir ortamdaki floresan ışıklı kostüm giymiş karakterlerin göründüğü, kukla, dans, film ve müziği birleştiren yenilikçi bir karışımdır. Bu gösterilerin kalitesi çok farklı olmakla beraber ülkeye gelen çoğu ziyaretçi için çok özel bir kültürel deneyim sunmaktadır – gösteriler sessiz olması nedeniyle farklı uluslardan gelen seyirciler tarafından da anlaşılabilmektedir. Bu sanatın en kaliteli örneklerini görmek için Ulusal Tiyatro’ya ait olan Laterna Magika (Sihirli Fener)’yı deneyebilirsiniz. Ya da sadece kuklaların peşindeyseniz şehirdeki çok sayıdaki Kukla Tiyatrosu’ndan birine gidebilirsiniz.
Unutulmaması Gerekenler
Ne Giymeli
Geleneksel Çek gecelerine katılmaya hazırlanıyorsanız giyim kuşamla ilgili konularda yerel halktan birkaç ipucu alın. Çoğu kadının kokteyl elbisesi ve çoğu erkeğinde en azından bir gömlek ve kravat giyerek etkinliklere – Özellikle daha büyük ve geleneksel mekânlarda -katılmasının insanlar arasından hala çok yaygın olduğunu fark edeceksiniz.
Uzak durulması gereken konserler
Prag’da çoğu şeyde olduğu gibi Eski Şehir Meydanı’nın yakınlarına geldiğinizde çok daha kötü ürünler için daha fazla ödeme yaparsınız… ve bu durum genellikle kilise konserleri için de geçerlidir. Bu yüzden de, açık kalabilmek için sürekli olmayan turistlerin paralarına güvenen mekânların Eski Şehir Meydanı ve Malá Strana(Küçük Şehir)’daki reklâmlarını görmezden gelin ve sadece bizim listemizdeki mekânlardan birini seçin. Alternatif olarak, farklı tavsiyeler almak için halktan birilerine danışın.
Nerelerden Bilet Almalı
Daha öncede bahsedildiği gibi, Prag’ın turistik yerlerinde sürekli olarak size bilet satmaya çalışan kişilere boyun eğmeyin, tasarruf etmek için biraz daha fazla zaman ayırın ve ne için ödeme yaptığınızdan emin olun. En iyisi, gösteriden bir kaç gün öncesinden (mekâna bağlıdır) ya da gösterinin başlamasına az bir süre kala doğrudan tiyatronun bilet gişesinden almaktır. Diğer bir seçenek de, kaldığınız oteldeki çalışanlardan sizin için rezervasyon yapmalarını istemektir. Ancak bunların ikisini de yapmak istemezseniz, aşağıdaki bilet acentelerinden birini kullanarak biletinizi önceden satın alabilirsiniz. İlave bir rezervasyon ücretinin alınacağını lütfen unutmayın.
Bohemia Ticket International
Prag’ın en büyük rezervasyon ajanslarında birisidir, Klasik müzik konserleri, normal tiyatro oyunları ve Siyah Işık Tiyatrosu biletlerini satın alabileceğiniz bir ajanstır. Adres: Na Příkopě 16, Nové Město. www.bohemiaticket.cz
Ticketportal
Önemli klasik müzik ve tiyatro mekânlarının biletlerini bu ajans üzerinden satın alabilirsiniz. Bazı gösteriler için çok özel fırsatlar sunabiliyorlar. Adres: Politických věznů 15, Nové Město. www.ticketportal.cz
Sazka Bilet
Bu şirket, çok sayıdaki önemli konserler ve spor karşılaşmalarına ev sahipliği yapan O2 Arena’da gerçekleştirilen özel etkinlikler için bilet satışı yapmaktadır. Biletleri çevrimiçi olarak ya da kentteki sokak gazetesi stantlarından / bahis dükkânlarından alabilirsiniz. O2 Arena’nın bilet gişesi sadece etkinlik günlerinde açıktır, biletinizi buradan satın almanız tavsiye edilmez. Adres: Ocelářská 10 (O2 Arena), Vysočansky. www.sazkaticket.cz
Ticketpro
Prag Kulübü’nün tesisleri ve büyük stadyumlardaki tüm konserlerin biletlerinin satıldığı önemli bir satış noktasıdır. Biletleri, şehrin her bir yanına dağılmış şubelerinden alabileceğiniz gibi çevrimiçi olarak da satın alabilirsiniz (Ajans biletler için çok büyük bir arama motoruna sahiptir). Adres: Rytířská 1, Staré Město ve Václabské nám. 38, Nové Město. www.ticketpro.cz
Trcketstream
Çoğu otelin resepsiyonu, klasik müzik etkinliklerinin biletlerini bu ajans üzerinden sunmaktadır. www.ticketstream.cz
