Het Joodse Erfgoed van Praag

Tweeduizend jaar geleden, verdreven de Romeinen de Joden uit Israël (het Heilige Land). Maar: “De Thora was hun heiligdom, welke geen leger zou kunnen vernietigen.” en in de volgende eeuwen overleefde de Joodse cultuur in enclaves over de hele wereld. Joden arriveerden uiteindelijk in Praag in de tiende eeuw. Het belangrijkste kruispunt van het Joodse Kwartier (Širokástraat en Maiselovastraat) dienden als ontmoetingspunt voor twee middeleeuwse handelsroutes.

Gedurende de Kruistochten van de twaalfde eeuw, verkondigde de paus dat Christenen en Joden gescheiden moesten worden. Joden werden gedwongen om een gele badge te dragen en hun kwartier werd ommuurd en veranderd in een getto. Tijdens de zestiende en zeventiende eeuwen had Praag éen van de grootste getto’s van Europa met 11.000 inwoners. Binnen haar 6 poorten was het Joodse Kwartier van Praag een overvloed van tweehonderd houten gebouwen. Velen merkte op dat Joodse mensen “nestte” in plaats van “woonden”.

Deze Christendom “uitgestotenen” waren voor hun overleving primair afhankelijk van de winst die ze maakten op het uitlenen van geld (wat Christenen verboden waren te doen) en ondersteuning van de gemeenschap. Hoewel hun geld voor bescherming zorgde (de koning en legde hoge belastingen op aan de Joodse gemeenschappen), was het vaak ook een nadeel. In heel Europa werden, wanneer tijden moeilijk werden en Christelijke schuld aan Joden accumuleerde, werden hele Joodse gemeenschappen gedood of verdreven.

Tijdens de 1780’s roeide keizer Josef de Tweede veel van de Joodse discriminatie uit. Dit werd grotendeels gemotiveerd door economische bezorgdheid, in tegenstelling tot religieuze vrijheid. In 1848 werden de muren rondom het Joodse Kwartier afgebroken en deze buurt — Josefov genaamd ter eren van de keizer die deze kleine mate van tolerantie aanbood — werd opgenomen als een Old Town district.

In 1897 werd rustiek Josefov gewist en vervangen door een modern dorp — de initiële 220 gebouwen en 31 straten werden veranderd in 83 gebouwen en 10 straten. Vandaag de dag is dit wat u ziet: een aantrekkelijke buurt van aantrekkelijke, voornamelijk Art Nouveau gebouwen met een aantal overlevende historische Joodse structuren. Tegen 1930 was de Joodse gemeenschap in Praag erg succesvol, voornamelijk dankzij de mogelijkheid die zij hadden om hun talenten te koesteren — een zeldzame eigenschap in kleine landen in Midden Europa, wiens inwoners in de woorden van Robert Musil (de bekende Oostenrijkse schrijver), verenigd waren in hun “onwil om elkaar vooruit te laten komen”.

Van de 120.000 Joden die in 1939 in dit gebied woonden, overleefde slechts 10.000 de Holocaust om de bevrijding mee te maken in 1945. Vandaag de dag wonen er slechts 3000 “geregistreerde” Joden in de Tsjechische Republiek en hiervan wonen er slechts 1700 in Praag (naar alle waarschijnlijkheid wonen hier meer Joden maar gezien hun geschiedenis met de Nazi’s kunt u begrijpen waren velen besluiten zich niet te registreren). Ongeacht hun kleine aantallen leeft het erfgoed van de Joodse gemeenschap voort in het hedendaagse Praag.