Top Tsjechische cultuur
Met zijn wereldklasse producties van opera, ballet en klassieke muziek, zijn uitzonderlijk mooie en historische locaties en ongelooflijk betaalbare prijzen van kaartjes is het geen verrassing dat Praag één van de echte culturele centra in de wereld is. Het zou dus zonde zijn om de Tsjechische hoofdstad te bezoeken zonder een show bij te wonen.
Klassieke muziek
De muzikale geschiedenis van Praag is rijk en gevarieerd. De stad staat niet alleen bekend om het produceren van een aantal van de grootste componisten uit de geschiedenis, waaronder Antonin Dvořák en Bedřich Smetana, maar het trok ook grote componisten uit het buitenland aan, zoals Wolfgang Amadeus Mozart (die in de stad zijn première had met Don Giovanni in 1787). Vandaag de dag zul je op elke hoek van de straat klassieke muziek van straatmuzikanten vinden, die beroemde stukken van Beethoven, Chopin en Haydyn spelen en hedendaagse Tsjechische composities zoals Josef Suk, Bohuslav Martinů en Leoš Janáček. Maar je bent beter af als je betaalt voor een virtuoos optreden in één van de vele historische concertzalen in de stad. Hier zijn enkele groepen die je zou kunnen zien spelen…
Tsjechische filharmonie
Antonín Dvořák dirigeerde het eerste optreden van dit orkest in 1896 en sindsdien heeft het een aantal beroemde chef-dirigenten gekend, en gastdirigenten variërend van Gustav Mahler tot Leonard Bernstein. Gevestigd in het Rudolfinum zijn de shows van de Tsjechische Filharmonie altijd van zeer hoge kwaliteit. Rudolfinum, Nám. Jana Palacha, Staré Město. www.czechphilharmonic.cz
Tsjechisch nationaal symfonie orkest (CNSO)
Komt op de tweede plaats na de Tsjechische filharmonie. Dit grote orkest – dat meestal optreedt in het Rudolfinum – trekt regelmatig de beste dirigenten van Europa aan om gastplekken te vervullen. CNSO staat ook bekend om de internationale film soundtracks die ze hebben uitgevoerd. www.cnso.cz
Collegium Marianum
Eén van de meest gerespecteerde ensembles in de stad. Collegium Marianum is de beste keuze voor de traditionele barokmuziek. Ze laten vaak zelden-gehoorde werken uit archieven herleven en voeren deze uit op muziekinstrumenten van die tijd, met de optredens meestal georganiseerd rond een historisch of geografisch thema. Melantrichova 971/19, Staré Město. www.collegiummarianum.cz
Nostitz kwartet
Dit jeugdige ensemble, vernoemd naar een beroemde 18e-eeuwse beschermheer van de kunsten, heeft een paar prestigieuze prijzen gewonnen. Ze bieden uitstekende korte en eenmalige uitvoeringen van werken, met name van Mozart en Dvořák, in een aantal van de mooiste kerken van Praag. www.nostitzquartet.com
Praags kamerorkest
Staat bekend omdat ze vaak (maar niet altijd) spelen zonder dirigent, dit ensemble speelt alles van klassiekers tot 20ste-eeuwse componisten. Maar let op… je moet het dan wel perfect plannen om een concert van hen te kunnen bijwonen, omdat ze maar circa 4 keer per jaar spelen. www.pko.cz
Praagse filharmonie
Dit orkest is opgericht in 1994 en is het jongere broertje van de Tsjechische filharmonie… en op meer dan één manier. Met een gemiddelde leeftijd van de muzikanten van net 34 jaar en een dirigent (Jakub Hrůša) die zelfs jonger is, biedt deze groep een jeugdig talent en energie die je zelden tegenkomt bij klassieke muziek. Je kunt ze zien optreden in de kerk van de Heiligen Simon en Jude. www.pkf.cz
Praags symfonie orkest
In de volksmond bekend als FOC (Film-Opera-Concert). Deze groep leverde ooit bijna alle muziek voor Tsjechische en Slovaakse films, en deden veel van de belangrijkste operavoorstellingen in de stad. Tegenwoordig toeren ze rond in het land (en daarbuiten) en spelen ze originele composities volgens de werken van Beethoven en Bruckner. Ze zijn ook bekend van het verkopen van tickets voor hun repetities! Obecní dům, Nám. Republiky S, Staré Město 8. www.fok.cz
Agon orkest
Tegen de trend in schuwt deze groep de typische klassieke stukken en specialiseren ze zich in hedendaagse muziek, variërend van John Cage tot Frank Zappa. Ze spelen meestal in het Archa Theater, maar ze treden ook wel eens op in andere locaties in Praag – inclusief Národní Divadlo. www.petrkofron.com
Stamic kwartet
De naam is afkomstig van het feit dat twee leden van het kwartet in dezelfde stad zijn geboren als de componist J. V. Stamic, maar in werkelijkheid speelt de groep meer Britten en Bártok dan Stamic. Als je niet naar een compleet orkest wilt gaan, dan is dit een zeer verfrissend alternatief. www.stamicquartet.cz
Wihan kwartet
In tegenstelling tot Stamic, en vele andere kwartetten uit de geschiedenis, is Wihan niet vernoemd naar een componist… maar naar een muzikant. Meer in het bijzonder, naar een cellist die bevriend was met Dvořák. Mocht de naam een beetje verwarrend zijn, het succes van het kwartet is dat zeker niet – als je één van hun concerten bijwoont dan zul je al gauw zien waarom ze zoveel prijzen hebben gewonnen en wereldwijd te zien zijn geweest. www.wihanquartet.co.uk.
Kerkconcerten
Als je tijdens je reis naar Praag zin hebt in klassiek concert dat totaal anders is, ga dan naar de dichtstbijzijnde kerk. Met één van de meest atheïstische bevolkingsgroepen in de wereld worden veel van de kerken in de stad voor verschillende doeleinden gebruikt … één van de meest belangrijke is die van locaties voor klassieke muziek. Het is echt ideaal – een luxe en sfeervolle setting die bewust is ontworpen voor een uitstekende akoestiek. Nog een kleine waarschuwing: veel kerken hebben geen verwarming, dus denk aan gepaste kleding.
Lijsten met concerten kun je bekijken op www.pis.cz. Buiten de individuele kerken zul je nog andere schema’s vinden, maar om je wat op weg te helpen, zijn hier een paar van de beste concertkerken in Praag…
Barokní knihovní sál (Barokke bibliotheekzaal)
Met zijn prachtige 18e-eeuwse fresco’s en kleurrijke stucwerk is deze kloosterbibliotheekzaal één van de meest charmante en – om één of andere reden, minst gebruikte – concertzaal in Praag. Je hebt hier altijd gegarandeerd hoge kwaliteit en er zijn regelmatig optredens van het Collegium Marianum ensemble (zie hierboven). Melantrichova 971/19, Staré Město. www.collegiummarianum.cz
Bazilika sv. Jakuba (Basiliek van St. James)
Bekend als uitstekende locatie voor orgelconcerten, het orgel werd gebouwd in 1709 en heeft zijn originele toonstructuur tot vandaag de dag behouden. Malá Štupartská 6, Staré Město. www.auditeorganum.cz
Bazilika sv. Jiří (Basiliek van St. George)
Het is slechts een kleine locatie, maar deze prachtige 11e-eeuwse basiliek (gevestigd in het kasteel van Praag en de thuisbasis van tombes van enkele zeer vroege prinsen) is de beste plaats om mini-ensembles de werken van Mozart en Verdi te zien spelen. Nám. U sv. Jiří, Pražský Hrad. www.kulturanahrade.cz
Chrám sv. Mikuláše (Kerk van St. Nicholas, Oude Stad)
Eén van de meest interessante Barokke kerken van Praag (de kroonluchter binnen is gebaseerd op het ontwerp van de kroon van de tsaar!) en het wordt nog interessanter tijdens zwoele zomeravonden, wanneer locale ensembles en gastorkesten hun shows opvoeren. Maar wees gewaarschuwd: de kwaliteit en prijzen kunnen verschillen. Staroměstské nám., Staré Město. www.svmikulas.cz
Kostel sv. Mikuláše (Kerk van St. Nicholas, Malá Strana)
De ‘andere’ St. Nicholas, gemaakt door drie generaties van de Dientzenhofer clan, was een favoriete plek van Mozart, dus je kunt hier locale ensembles het hele jaar door muziek van de maestro horen spelen. Malostranské nám., Malá Strana. www.psalterium.cz
Kostel sv. Simone a Judy (Kerk van St. Simon en St. Jude)
De kerk van de Joodse wijk kan dan ontmanteld zijn, maar dat betekent niet dat de gangpaden niet meer op hun grondvesten kunnen trillen. Met een gerestaureerd orgel en een uitstekende akoestiek, gebruikt het Praags symfonie orkest deze plek regelmatig voor kamerconcerten en muzikale voordrachten, maar het is ook een belangrijke locatie voor veel van de grote muziekfestivals van Praag. Dušní ulice, Josefov. www.fok.cz
Opera en ballet
Opera heeft een lange en rijke traditie in Praag, en dus kun je op bijna iedere avond in de week producties van de bovenste plank vinden. Shows worden normaal gesproken in hun originele taal gezongen, maar Tsjechische opera’s (zoals Dvořák’s Rusalka) zullen in het Engels ondertiteld worden, terwijl Italiaanse opera’s en opera’s in andere talen zowel in het Tsjechisch als Engels ondertiteld zullen worden. Hier is wat meer informatie over de drie belangrijkste operalocaties in Praag…
Národní Divadlo (Nationaal theater)
Bestaande uit twee individuele theaters en met een groter budget dan zijn belangrijkste concurrenten, heeft het Nationaal theater regelmatig internationale operaproducties van de hoogste kwaliteit. De belangrijkste focus ligt op Tsjechische opera’s van Janaček, Dvořák en Smetana, maar je zult ook geweldige werken vinden van internationale componisten en balletten. Národní 2, Nové Město www.narodnidivadlo.cz
Stavovské Divadlo (Estates theater)
Hoewel het gedeeltelijk eigendom is van het Nationaal theater (hierboven), hebben de opera’s hier duidelijk een eigen stijl. Daar Mozart’s Don Giovanni hier voor het eerst werd opgevoerd in 1787, gevolgd door zijn La Clemenza di Tito in 1791, zul je hier hoogstwaarschijnlijk werken van deze Oostenrijkse genie vinden – maar houd ook andere producties in de gaten. Železná 540/11, Staré Město. www.narodni-divadlo.cz
Statní opera Praha (Praagse Staatopera)
De meest creatieve en experimentele van de drie belangrijkste locaties. De Staatopera biedt een mix van traditionele opera’s met een moderne twist en gloednieuwe hedendaagse werken. Het heeft ook een eigen balletgezelschap. Wilsonova 4, Nové Město. www.narodni-divadlo.cz
Andere producties
Veel van de genoemde locaties bieden ook normale theateruitvoeringen, maar er zijn ook andere uitstekende gelegenheden in de stad om verplaatste West end shows en kleine onafhankelijke dramaproducties te bekijken. Afgezien van de klassieke muziek, opera en het ballet staat Praag waarschijnlijk het best bekend om zijn Black Light Theater.
Het Black Light Theater, een uniek-Tsjechische kunstvorm, is een avant-gardistische mix van poppenspel, dans, film en muziek, waar ‘karakters’ omgeven door een fluoriserend licht in een volledig verduisterde omgeving verschijnen. De kwaliteit van de shows varieert, maar het is een zeer bijzondere culturele ervaring voor veel bezoekers van het land – niet in het minst omdat er niet wordt gesproken, het kan dus door een internationaal publiek worden begrepen. Voor een gegarandeerde hoge kwaliteit (en enigszins uitgebreide) versie van kunstvorm kun je het Laterna Magika (Magische Lantaarn) van het Nationaal theater proberen. Of als je graag naar poppenspel kijkt, probeer dan één van de vele Marionetten theaters in de stad.
Dingen om niet te vergeten
Wat te dragen
Wanneer je je voorbereidt op een avondje cultuur, neem dan de kleding van de lokale bevolking als voorbeeld. Je zult merken dat het nog steeds gebruikelijk is voor mensen om zich op te tutten voor voorstellingen – vooral in de grotere, traditionele steden – waarbij de meeste vrouwen cocktailjurken dragen en de meeste mannen ten minste een overhemd en stropdas (als het niet een volledig pak is).
Concerten die je het best kunt vermijden
Zoals bij de meeste dingen in Praag, hoe dichter je bij het Oude stadsplein komt, hoe meer je betaalt voor een slecht product… en dit is vaak ook het geval bij kerkconcerten! Negeer daarom advertenties voor shows bij het Oude Stadsplein en Malá Strana daar deze alleen open blijven door toeristen die een eenmalig bezoek brengen en gewoon één van de locaties uit de lijst kiezen. Of vraag iemand van de locale bevolking om advies!
Waar tickets te halen
Zoals hierboven vermeld, geef niet toe aan de harde ticketverkopers in de toeristische centra van Praag. Besteed een beetje extra tijd om wat geld te besparen en zeker te weten dat je datgene krijgt waar je voor hebt betaald. De beste manier is om een paar dagen van te voren direct naar het verkooppunt bij het theater te gaan of (afhankelijk van de locatie) direct voor aanvang. Een andere optie is om de conciërge van je hotel te vragen een ticket voor je te reserveren. Maar als je niet in de gelegenheid bent om één van deze dingen te doen dan kun je vooraf tickets kopen met behulp van één van de onderstaande ticketkantoren. Houd er rekening mee dat boekingskosten in rekening zullen worden gebracht…
Bohemia ticket internationaal
Eén van de grootste boekingskantoren van Praag. Dit is de plek voor klassieke muziek-, normaal theater-, en Black Light Theatertickets. Na Příkopě 16, Nové Město. www.bohemiaticket.cz
Ticketportaal
Tickets voor de grote klassieke muziek- en theatervoorstellingen zijn verkrijgbaar via dit kantoor. In sommige gevallen, hebben ze zelfs exclusieve rechten voor een show. Politických věznů 15, Nové Město. www.ticketportal.cz
Sazka Ticket
Dit bedrijf is de exclusieve ticketverkoper voor evenementen in de O2 Arena – de thuisbasis van vele grote concerten en sportevenementen. Je kunt kaartjes online kopen of bij krantenkiosken op straat / gokkantoren in de stad. Omdat het O2 Arena kantoor alleen open is op de dag van het evenement, wordt de aankoop van je tickets hier niet aanbevolen. Ocelářská 10 (O2 Arena), Vysočansky. www.sazkaticket.cz
Ticketpro
Dit is het belangrijkste verkooppunt van kaartjes voor alle concerten in clubs en grote stadions van Praag. Je zult door de hele stad vestigingen vinden en je kunt ze ook online bezoeken (ze hebben een grote zoekmachine voor tickets). Rytířská 1, Staré Město and Václabské nám. 38, Nové Město. www.ticketpro.cz
Ticketstream
Veel hotels zullen via dit kantoor tickets aanbieden voor klassieke evenementen. www.ticketstream.cz