Tsjechische filmindustrie

Als we teruggaan naar het verleden was het 1932 toen een Tsjechische film wereldwijd bekend werd met de release van de film ‘Ecstasy’ met het nieuwe gezicht Hedy Lamarr die naakt aan het baden was. Gedurende de decennia die volgden werden slechts een klein aantal andere Tsjechische films, zoals ‘De fantastische wereld van Jules Verne “(1958) van Karel Zeman, internationaal erkend.

Dit alles veranderde na de Tsjechische New Wave van 1963 tot 1968 toen Ivan Passer, Jiří Menzel en Miloš Forman hun intrede deden op het wereldtoneel.

Tijdens 1967 won Menzel’s film ‘Streng bewaakte treinen’ een Oscar maar de Russische invasie van 1968 verlamde de creativiteit en het zou nog dertig jaar langer duren voordat zaken weer verbeterden.

Na 1989 is een groep aankomende filmproducenten genaamd ‘Velvet Generation’ verantwoordelijk geweest voor het opnieuw aanwakkeren van de wereldwijde aantrekkingskracht van Tsjechische films met films als Loners, Kolya en Divided We Fall, deze laatste werd genomineerd voor een Oscar. Films zoals Pusinky van Karin Babinská en Václav van Jiří Vejdelek werden geprezen door critici, festival prijs jury’s en het publiek, net als films zoals Beauty in Trouble van Jan Hřebejk en Something Like Happiness van Bohdan Slama die beiden karakter geleide films zijn. Deze films draaien in het binnenland in kunsthuis filmtheaters en trekken een geselecteerd maar toegewijd aantal fans aan afkomstig uit het buitenland.
Drie Tsjechische films die de Academy Award wonnen voor Beste Buitenlandse Film waren De winkel op main street (Obchod na korze) van Ján Kadár en Elmar Klos in 1965, Streng bewaakte treinen (Østre sledované vlaky) van Jiří Menzel in 1967 en Kolya (Kolja ) van Jan Svěrák in 1996.

Tsjechische filmmaker en toneelschrijver Alice Nellis heeft wijdverbreid bijval gekregen voor haar unieke verhalen over het gezinsleven en de karakteristieke manier waarop de veranderingen na 1989 van invloed zijn geweest hierop.
Onlangs won ze de eerste prijs uit de Tsjechische filmindustrie, de Golden Kingfisher, voor haar fantastische film ‘Verdrietig klein meisje’, wat een verhaal is over een nachtmerrieachtige dag voor een huisvrouw en moeder uit Praag die geloofde dat ze alles had.

Succesverhalen zoals deze zijn echter zeldzaam en mensen uit de industrie menen dat er voor hen ook helemaal geen behoefte aan is.

Zoals bij veel publiek in de wereld zijn Tsjechische filmfans verheugd om zichzelf terug te zien op het grote scherm, dus binnenlandse films hoeven niet verder te streven dan de televisie om een investering rendabel te maken. Neem producties zoals Gympl van Tomáš Vorel, kunstschrijverij enkel voor het geld gemaakt dat zich afspeelt in een middelbare school, of Bestiář, een onderzoek naar de rijken van Praag, hun dagelijks leven en hun rages.

Beelden van Praag zijn continu te zien in de westerse cultuur, hoewel de laatste tijd steeds vaker minder dure oostelijke locaties op het scherm te zien zijn. Praag is niet alleen populair voor toeristen maar ook veel internationale films zijn hier opgenomen: Mission Impossible, The League of Extraordinary Gentlemen, Amadeus, Everything is Illuminated, Oliver Twist, Hellboy maar de film Casino Royale, in 2006, zette Praag echt op de kaart. De films die erna kwamen waren vrijwel allemaal, bijna zonder uitzondering, low budget werken die erin slaagden een impact te bereiken die niet onderdeed voor concurrenten met een veel hoger budget: Last Holiday, Hostel, The illusionist en Young Hannibal: Behind the Mask.
Er is echter ook een ander element verbonden aan het maken van films in Praag: de status die genoten wordt door filmmakers van GI Joe, Prince Caspian en Wanted, die de Barrandov Studios in de stad gedurende vele maanden aan een stuk innemen. Dit is iets wat Tsjechische filmmakers zich, ironisch genoeg, niet kunnen veroorloven te doen.
Slechts 130 km van Praag in Karlovy Vary wordt jaarlijks in juli het Internationale filmfestival gehouden. Het Karlovy Vary Festival kreeg de afgelopen jaren wereldwijde erkenning en is uitgegroeid tot één van de grootste filmevenementen van Europa.

Praag heeft talloze bioscopen, vele zijn gelegen in nieuw gebouwde winkelcentra, sommige tonen eerste runs van internationale films en andere tonen Tsjechische films. Toegang vanaf 90 CZK tot 200 CZK. Populaire Hollywood films kunnen gekopieerd worden in het Tsjechisch maar andere films worden meestal getoond in de oorspronkelijke taal. Voor volledige lijsten van films die spelen in de bioscopen van Praag ga je naar de ‘Night & Day’ sectie van de Prague Post.