Άνοιξη της Πράγας 1968
Στις αρχές του 1968, ο Antonín Novotný – ένας πολιτικός γνωστός για τη σκληροπυρηνική του στάση – αντικαταστάθηκε ως Πρώτος Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος από τη μεταρρυθμιστική φιγούρα του Alexander Dubček, Σλοβάκου. Αυτός ο διορισμός ενός ανθρώπου που είχε ανέβει στις τάξεις του Κομμουνιστικού Κόμματος αναμφίβολα συγκλόνισε τους ηγέτες στη Ρωσία. Ίσως το πιο συγκλονιστικό μέρος των πεποιθήσεών του ήταν ότι έφτασε στο σημείο να προτείνει τη μετατροπή της Τσεχοσλοβακίας σε ένα σοσιαλδημοκρατικό κράτος, κάτι που προφανώς θα ήταν μια τεράστια απομάκρυνση από τα κομμουνιστικά ιδεώδη.
Το κοινό υποστήριξε μαζικά αυτήν την ιδέα, η οποία ονομάστηκε «Σοσιαλισμός με δημόσιο πρόσωπο», αλλά οι άνθρωποι που είχαν πραγματικά σημασία –οι άλλοι πολιτικοί και οι ηγέτες στη Μόσχα– ήταν λιγότερο από εντυπωσιασμένοι. Καθώς, ωστόσο, η λαβή της κυβέρνησης έγινε πιο χαλαρή, ο λαός της Τσεχοσλοβακίας απάντησε με ένα ξέσπασμα ασυνήθιστων γελοιοτήτων: η καλλιτεχνική κοινότητα ανέβηκε, το αντι-μοσχοβικό αίσθημα ήρθε στη δημοσιότητα και η διασπορά πολιτικών ιδεών έγινε κοινός τόπος. Η ελευθερία από τα δεσμά των κομμουνιστών φαινόταν ότι επιτέλους έγινε πραγματικότητα και το κοινό δεν πίστευε ποτέ ότι θα τελείωνε όπως περνούσε η δεκαετία του 1960.
Απροσδόκητα όμως, το πάρτι έληξε ξαφνικά τον Αύγουστο του 1968, όταν οι ισχυροί Σοβιετικοί αποφάσισαν ότι είχαν βαρεθεί αυτή την ατμόσφαιρα που είχε κατακλύσει την Τσεχοσλοβακία. Τους απασχολούσε όχι μόνο το γεγονός ότι συνέβαιναν αυτά τα γεγονότα αλλά και το γεγονός ότι θα μπορούσαν κάλλιστα να εξαπλωθούν σε άλλες κομμουνιστικές χώρες και επομένως να απειλήσουν τον κομμουνιστικό ιστό σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, οι Σοβιετικοί έστειλαν 500.000 στην Τσεχοσλοβακία για να καταργήσουν την ελευθερία του κοινού που πρόσφατα βρήκε. Τα τανκς κάθονταν στην πλατεία Wenceslas σε μια τεράστια επίδειξη δύναμης, και γενναίοι άνδρες και γυναίκες προσπαθούσαν μάταια να αντισταθούν σε αυτήν την ξένη δύναμη – είτε με βίαια μέσα είτε με ειρηνική κατοχή διαφόρων περιοχών της χώρας.
Σε καμία περίπτωση η σοβιετική εισβολή δεν ήταν αναίμακτη, καθώς υπήρξαν πολλά θύματα και θάνατοι καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Την ίδια στιγμή, ο Ντούμπτσεκ και η ομάδα υποστηρικτών του κλήθηκαν στη Μόσχα, εξαναγκάστηκαν να τερματίσουν τις πολιτικές τους. Παρόλο που ο Ντούμπτσεκ παρέμεινε στην εξουσία μετά την επιστροφή του, η πραγματική επιρροή βρισκόταν τώρα αλλού – ο Ντούμπτσεκ ήταν πλέον η επιτομή ενός ηγεμόνα-μαριονέτα. Παρόλα αυτά, ωστόσο, η αντίσταση συνεχίστηκε από το κοινό στην Τσεχοσλοβακία, η οποία έφτασε στο ανατριχιαστικό της ύψος τον Ιανουάριο του 1969, όταν ένας άνδρας ονόματι Jan Palach αυτοπυρπολήθηκε στην πλατεία Wenceslas , μια πολιτική διαμαρτυρία που του στοίχισε τη ζωή.
Ακόμη και ως αρχηγός μαριονέτας, ο Ντούμπτσεκ δεν άντεξε για πολύ. Τον Απρίλιο του 1969, αντικαταστάθηκε από έναν υποψήφιο πολύ πιο αποδεκτό από τη Μόσχα, έναν άνθρωπο που ονομαζόταν Gustav Husák. Αυτός ο διορισμός οδήγησε σε μαζική καταστολή του είδους των φιλελεύθερων ελευθεριών που απολαμβάνονταν τα τελευταία δύο χρόνια και οδήγησε πολλούς από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες και διανοούμενους της χώρας να μεταναστεύσουν πριν κλείσουν τα σύνορα από το καθεστώς.
Τους επόμενους μήνες και χρόνια, ο Husák καθάρισε το κόμμα από όλους εκείνους που είχαν υποστηρίξει το κίνημα και συνέχισε να συγκεντρώνει την εξουσία πίσω στην κυβέρνηση. Επέκτεινε επίσης τις εξουσίες της τρομερής μυστικής αστυνομίας. Η Τσεχοσλοβακία συμφώνησε επίσης ότι θα τηρούσε τις κομμουνιστικές απόψεις που είχαν ως αντάλλαγμα για να παρέχει ένα καλό βιοτικό επίπεδο. Αυτό ίσχυε μέχρι το 1989, όταν η Βελούδινη Επανάσταση ξεκίνησε.
