Το Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα
Κατά τη διάρκεια του 1300, οι φοιτητές του Πανεπιστημίου του Καρόλου σπούδασαν αρχικά τις τέχνες και στη συνέχεια προχώρησαν σε 1 από τους άλλους 3 κλάδους (νομική, θεολογία και ιατρική). Η θεολογία κρίθηκε η πιο σημαντική. Ο μαθητικός πληθυσμός ήταν ποικίλος και τα μαθήματα διδάσκονταν στα Λατινικά. Οι Τσέχοι αποτελούσαν μόλις το 25% του συνόλου των μαθητών.
Σε όλη τη χαοτική εποχή της μεταρρύθμισης των Hussite, στις αρχές του 1400, οι πολιτικές στο πανεπιστήμιο άλλαξαν για να παρέχουν μεγαλύτερη δύναμη στους Τσέχους φοιτητές. Πολλοί ξένοι καθηγητές και φοιτητές έφυγαν από την Πράγα και ίδρυσαν το 1 ο πανεπιστήμιο στη Γερμανία στη Λειψία για να αντιταχθούν σε αυτό. Οι Τσέχοι εθνικιστές το γιόρτασαν αυτό ως νίκη έναντι των μη Τσέχων, αλλά οι νέες πολιτικές μετέτρεψαν το Πανεπιστήμιο του Καρόλου από ένα ευρωπαϊκό κέντρο μάθησης σε ένα επαρχιακό ίδρυμα.
Κατά τη διάρκεια του 1600, το κυρίως προτεσταντικό πανεπιστήμιο παρουσιάστηκε στους Ιησουίτες. Ωστόσο, κατά τη δεκαετία του 1780, ο Ιωσήφ ο Δεύτερος (ο Αυτοκράτορας των Αψβούργων) απαλλάχθηκε από τους Ιησουίτες, άλλαξε τη γλώσσα διδασκαλίας στα γερμανικά (από τα λατινικά) και άνοιξε το πανεπιστήμιο σε μη Καθολικούς. Οι Τσέχοι δεν ήταν ελεύθεροι να μάθουν τη μητρική τους γλώσσα μέχρι το 1882. Αυτό ήταν όταν το πανεπιστήμιο χωρίστηκε σε 2 διαφορετικά κέντρα (το γερμανικό κέντρο έκλεισε το 1945).
Αυτές τις μέρες, η Παλιά Πόλη εξακολουθεί να ζει μια διπλή ύπαρξη τόσο ως πανεπιστημιούπολη όσο και ως εμπορικό κέντρο. Αν και οι πάγκοι με αναμνηστικά μπορεί να τους συνορεύουν εξωτερικά, πολλά κτίρια έχουν αίθουσες διδασκαλίας που οι καθηγητές χρησιμοποιούν εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Πολλές από τις πιο κρυφές αυλές της Παλιάς Πόλης έχουν προσφέρει σε Τσέχους μελετητές τις 2 πιο ζωτικές τους ανάγκες: χώρο για εμπνευσμένες συζητήσεις και καλή μπύρα.
Για πάντα ένα επίκεντρο για την πολιτική σκέψη της Τσεχίας, το Πανεπιστήμιο του Καρόλου έχει υποκινήσει επαναστάσεις και προβλήματα. Εδώ ο Γιαν Χους ζήτησε τη μεταρρύθμιση της Εκκλησίας. Οι διανοούμενοι του πανεπιστημίου πυροδότησαν τις εξεγέρσεις του 1848 και του 1618 και, στη σύγχρονη εποχή, οι φοιτητές συσπειρώθηκαν ενάντια στα φασιστικά καθεστώτα το 1968, το 1948 και το 1939. Οι Γερμανοί έκλεισαν κάθε τσεχικό πανεπιστήμιο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στη συνέχεια, οι κομμουνιστές απέλυσαν καθηγητές που δεν τηρούσαν τη γραμμή του κόμματός τους και τους αντικατέστησαν με υποψήφιους που επιλέγονταν ανάλογα με το ταξικό τους υπόβαθρο, σε αντίθεση με τις ικανότητές τους. Τον Νοέμβριο του 1989, η Βελούδινη Επανάσταση, η οποία έδιωξε τους κομμουνιστές από την εξουσία, ξεκίνησε ως φοιτητική διαμαρτυρία.
Μετά το 1989, ενώ πολλοί καθηγητές επέστρεψαν στις τάξεις τους, το εκπαιδευτικό σύστημα δεν έχει ακόμη προχωρήσει από την παράδοση των φασιστικών καθεστώτων. Από την αρχή, οι μαθητές λαμβάνουν οδηγίες να απομνημονεύουν αντί να σκέφτονται ελεύθερα. Η γνώση αξιολογείται από γεγονότα και όχι από οποιαδήποτε ικανότητα αξιοποίησής τους. Ακόμη και σε επίπεδο πτυχίου, οι φοιτητές σπάνια τολμούν να αμφισβητήσουν τη γνώμη του καθηγητή.
Το Πανεπιστήμιο του Καρόλου καταφέρνει ακόμα να προσελκύει τους κορυφαίους Σλοβάκους και Τσέχους φοιτητές. Όπως συμβαίνει με το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, η πανεπιστημιακή εκπαίδευση είναι δωρεάν στην Τσεχική Δημοκρατία και η στέγαση για φοιτητές επιδοτείται σε μεγάλο βαθμό. Ίσως πιστεύετε ότι η δωρεάν είσοδος θα πρέπει να κάνει την εκπαίδευση πιο ελκυστική για μαθητές από λιγότερο ευκατάστατα υπόβαθρα. Ωστόσο, αυτό συχνά δεν συμβαίνει. Χωρίς επαρκή μετρητά που επενδύονται στο εκπαιδευτικό σύστημα, το κράτος δεν διαθέτει τα μέσα να χτίσει περισσότερα σχολεία. Η ζήτηση, επομένως, υπερβαίνει την προσφορά, επομένως μόλις το 33% όσων κάνουν αίτηση για γυμνάσιο (γυμνάσιο) γίνονται δεκτοί και μόλις το 50% των υποψηφίων πανεπιστημίου γίνονται δεκτοί. Οι μαθητές από οικογένειες με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης συνήθως τα καταφέρνουν καλύτερα σε αυτό το σύστημα, επιλέγοντας μαθητές αφού συμπληρώσουν την ηλικία των 10 ετών.
Οι δάσκαλοι αμείβονται άσχημα (ακόμη και οι μόνιμοι καθηγητές πανεπιστημίου δύσκολα τα βγάζουν πέρα) και οι βιβλιοθήκες παραμένουν υποχρηματοδοτούμενες. Ως αποτέλεσμα, ακόμη και οι φοιτητές έχουν ασκήσει πιέσεις για να εισαχθούν μέτριες αμοιβές, να βελτιωθεί η εκπαιδευτική πρόσβαση και να επιτραπεί στους καθηγητές να περνούν λιγότερο χρόνο κάνοντας παράπλευρες εργασίες και περισσότερο χρόνο στην έρευνα και την προετοιμασία διαλέξεων. Τελικά, η μοίρα των σχολικών διδάκτρων είναι στα χέρια των πολιτικών, οι οποίοι συχνά προσέχουν περισσότερο τη δημόσια διάθεση παρά τις απόψεις των δασκάλων και των μαθητών.